STRONA GŁÓWNA
UDRZYN
NAGOSZEWO
WIŚNIEWO
BROK
DŁUGOSIODŁO
BRAŃSZCZYK
PRZYJMY
DYBKI
NAGOSZEWKA
PORĘBA
AKTUALNOŚCI
SPORT
KURPIE BIAŁE
PROMOCJA FIRM
INWESTYCJE
OGŁOSZENIA
NASI ARTYŚCI
AUTORZY
 
PORĘBA

 

Wieś powstała w XV wieku. Mieści się nad rzeka Tuchełką. W 1863 roku odbyła się tu ważna i znana bitwa z armią cara. Na początku II wojny światowej  stacjonował tu też przez krótki moment oddział majora Dobrzańskiego w przerwie w drodze na pomoc Warszawie. Jest to miejscowość o cechach turystycznych.

 

Kościół powstał w 1780 roku. W latach 1880 i 1883 świątynia została rozbudowana i uroczyście poświęcona. Druga woja światowa zostawiła na niej ogromne zniszczenia. Jednak już w okresie 1946-1948 kościół został odbudowany. W latach 1984-2000 odremontowano go.

 

Bardzo cennymi przedmiotami dla kościoła są:

-późnorenesansowa, wspaniale zdobiona ambona oparta na rzeźbie św. Andrzeja,

-tron biskupi z XVII wieku,

-gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z około 1340-1350 roku,

-późnogotycki krucyfiks z I połowy XVI wieku.

 

W jeden ze ścian kościoła znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona majorowi Dobrzańskiego.

 

Dzwonnica stanowi też muzeum. Znajdują się tam elementy „kultury materialnej Puszczy Białej” uzyskane dzięki ks. Józefowi Dąbrowskiemu.

Plebania powstała w 1985 roku.

 

Do parafii pod wezwaniem św. Barbary należy 3855 wiernych. W 1992 roku została ona przeniesiona do Diecezji łomżyńskiej dzieki bulli „Totus Tuus Poloniae Populus”.

 

Źródło: Zabytki Sakralne okoloc Wyszkowa

 

Inne źródła mówią o Porębie

 

Duża wieś na polanie – „gołociu” pomiędzy Wyszkowem a Ostrowią Maz., wzmiankowana po raz pierwszy w 1676 roku. Już w 1629 r. spławiano stąd Tuchełką drewno na budowę kościoła MB Loretańskiej na warszawskiej Pradze. W podzięce biskup  ufundował miejscową świątynię (1652). W 1755 roku Poręba otrzymała prawo wolnej wsi. W latach 1768-72 działała w okolicy partyzantka Jana Sawy, kozaka popierającego konfederacje Barską. W XIX wieku wieś liczyła 7 000 mieszkańców. 12 XI 1863 roku odbyła się bitwa oddziałów Walentego Lasockiego i Józefa Zduńczyka z wojskiem rosyjskim, 16 V 1863 r. doszło do potyczki 4 Szwadronu Strzelców Konnych z Jazdą Carską (walki upamiętnia drewniany krzyż przy drodze do Udrzyna). W 1905 roku żywiołowe wystąpienia przeciwko zaborcom. 10 IX 1939 r. por. Józef Rylski Bruckner („Wilk”) zorganizował 500-osobowy oddział partyzancki z rozproszonych żołnierzy polskich. Ośrodek AK „Poraj”. Okupant hitlerowski przeprowadzał w lasach liczne obławy, wymierzone przeciwko ruchowi oporu, ich nieskuteczność odreagowywał aresztowaniami ludności cywilnej (8 X 1942) i egzekucjami (16 XII 1943 – 10 osób). We wsi dominuje bryła kościoła z 1880 roku z cennym wyposażeniem wnętrza: wczesnobarokową amboną wsparta na figurze św. Andrzeja z 1652 r.; w ołtarzu bocznym gotycka rzeźba madonny, rzeźbiona w lipie, na Pomorzu (1340). W kaplicy św. Barbary późnogotycki krucyfiks na belce tęczowej (XVI w.). Wysoki poziom artystyczny prezentuje barokowy, drewniany tron biskupi (XVII wiek, Śląsk). Na frontowej ścianie znajduje się tablica pamiątkowa Henryka „Hubala” Dobrzańskiego, który zatrzymał się tutaj 26 IX 1939 roku, idąc na pomoc walczącej stolicy. Obok kościoła murowana, czworoboczna dzwonnica z 1884 roku, mieszcząca zbiory kultury materialnej Puszczy Białej (własność ks. Jerzego Dąbrowskiego): narzędzia, meble, ceramikę, tkaniny, nadokienniki, obrazy ludowe; w izbie na piętrze tradycyjnie urządzona izba kurpiowska. W kaplicy grób Karola Frycze (1830-63), dowódcy 1 Pułku Pułtuskiego, poległego pod Dybkami. Na skraju wsi murowana kapliczka, XVIII-wieczna z rzeźbą. Ciekawy krzyż z 1936 roku. Obelisk poświęcony Józefowi Piłsudskiemu, w 1950 roku zdewastowany przez ubecję. Kilka drewnianych chat i domów. 16 lipca i 4 grudnia odbywają się tu interesujące etnograficznie odpusty.

 

 Po obejrzeniu świątyni cofamy się do przystanku i podążamy bez znaków szosą ku zach. (w kierunku Warszawy). Na wysokości cmentarza w prawo do lasu odchodzi piaszczysty trakt. Idziemy nim ku płn.-zach. przez ładne bory sosnowe.

1.9 Chyżne*, kępy majestatycznych świerków, z prawej dochodzi wariant trasy z Tuchlina. Odtąd za znakami żółtymi, przez malowniczy las do wsi Księży Kąt, kolonii Poręby. Dużo tu drewnianych chałup kurpiowskich, wyróżnia się nr 2 z zachowanymi nadokiennikami. Za chwilę szosa Warszawa – Białystok i przystanek PKS.

 

W 1944r. po osłabieniu hitlerowców pod Stalingradem partyzanci ożywili działalność na szlakach komunikacyjnych. Dlugotrwałe akcje nękające wycofujących się okupantów prowadzili na głównych szosach tego regionu. W nawierzchniach ukrywano kolce, dziurawiace opony. Atakowano pojedyncze samochody niemieckie, co zmusiło wroga do przejazdów w kolumnach oraz zniechęciło niewielkie grupy terrorystyczne SS do penetracji lasów i wsi. 21 V 1943r. akowcy ostrzelali w tym miejscu transport więźniów konwojowany przez policję. Uwolniono 30 mieszkańców Brańszczyka, aresztowanych za sabotażowanie dostaw kontyngentowych.

 

 

W maju 1863 r. zajął tam pozycje oddział płk.Karola Frycze. Naczelnik wojsk powiatu ostrowskiego po bitwie pod pobliską Kietlanką reorganizował formację i przyjmował ochotników. 23 V na nieprzygotowanych do konfrontacji powstańców napadł carski oddział płk Emanuela. ”Frycze, uszykowawszy naprędce na prawym skrzydle kosynierów, trzymał się jakiś czas, lecz gdy otrzymał kulę w brzuch i padł, kosynierzy rozpierzchli się a za nimi reszta oddziału.” (St. Zieliński).

 

Źródło: Puszcza Biała - Blogprzewodnik

 

Proszę o przysyłanie informacji o wsi Poręba, które wzbogacą zawartość strony.

 

Jeżeli mają państwo jakiekolwiek propozycje do strony proszę o kontakt.